Tereshkova khi còn trẻ. Ảnh: RT

Tereshkova rời trường học năm 16 tuổi, rồi xin vào làm việc tại nhà máy dệt. Trong suốt thời gian này, cô gái trẻ vừa làm vừa đăng ký theo học bổ túc.

Tereshkova tỏ ra yêu thích nhảy dù sau khi tham gia Câu lạc bộ thể thao hàng không Yaroslavl. Do có năng khiếu cộng thêm chăm chỉ luyện tập nên khi mới ngoài 20 tuổi, Tereshkova đã trở thành nhà vô địch nhảy dù trong vùng.

Tereshkova và bạn bè. Ảnh: Sputnik

Việc Yuri Gagarin trở thành người đầu tiên trên thế giới bay vào không gian năm 1961 đã tạo nguồn cảm hứng cho Tereshkova tình nguyện tham gia chương trình vũ trụ của Liên Xô. Dù không có kinh nghiệm làm phi công, nhưng Tereshkova vẫn vượt qua hơn 400 ứng viên khác và lọt vào chương trình nhờ đã có trong tay 126 lần nhảy dù thành công. Vào thời điểm đó, các phi hành gia phải nhảy dù ra khỏi khoang chứa trước khi tàu vũ trụ lao xuống mặt đất trong lúc trở về Trái đất.

Theo báo RT, Tereshkova được chọn tham gia sứ mệnh thám hiểm không gian của một tàu vũ trụ Liên Xô không chỉ vì kinh nghiệm nhảy dù, mà còn vì có xuất thân gia đình thuộc tầng lớp lao động cùng với sự gan dạ và lòng quyết tâm.

Tereshkova trong một buổi tập luyện. Ảnh: Sputnik

Ngoài Tereshkova còn có 4 phụ nữ khác cũng được chọn tham gia sứ mệnh vào năm 1962. Cả 5 người đã cùng nhau trải qua các khóa huấn luyện vô cùng khắc nghiệt kéo dài suốt nhiều tháng. Song, Nikolay Kamanin, người phụ trách công tác đào tạo, đánh giá Tereshkova là ứng viên phù hợp nhất và gọi bà là "Gagarin mặc váy".

Ảnh: RT

Toàn bộ sứ mệnh của Tereshkova được giữ bí mật cho tới tận khi quá trình phóng tàu vũ trụ lên quỹ đạo Trái đất thành công. Vào ngày bay, Tereshkova nói với gia đình rằng cô phải đi để tham gia một cuộc thi nhảy dù. Mẹ của cô chỉ hay tin về những gì con gái thực sự đã làm qua đài phát thanh, khi Tereshkova đang ở trong không gian.

Ảnh: RT

Lịch sử thế giới ghi nhận, Tereshkova trở thành nữ phi hành gia đầu tiên bay vào vũ trụ ngày 16/6/1963, khi tàu Vostok-6 chở bà được phóng từ sân bay vũ trụ Baikonur ở Kazakhstan ngày nay.

Nữ phi hành gia mới 26 tuổi, mật danh Chaika (Mòng biển), đã trải qua gần 3 ngày, chính xác là 70 giờ, 50 phút, trên tàu vũ trụ. Sứ mệnh của bà kéo dài hơn tổng thời gian các phi hành Mỹ đã trải qua ngoài không gian tính tới thời điểm đó.

Ảnh: Sputnik

Với 49 lần bay vòng quanh quỹ đạo Trái đất, cho đến nay, Tereshkova vẫn là người phụ nữ duy nhất trên thế giới từng một mình thực hiện sứ mệnh thám hiểm không gian. Sau khi trở về Trái đất thành công, bà đã tiết lộ thêm nhiều chi tiết thú vị, ít biết về chuyến đi gây chấn động lịch sử này.

Ảnh: Space

Theo Tereshkova, thức ăn trên tàu vũ trụ thực sự là thách thức lớn đối với bà. "Bánh mỳ bị thiu nên tôi không ăn. Lúc đó, tôi rất thèm bánh mỳ đen, khoai tây và hành. Nước thì lạnh nhưng vẫn còn dễ chịu. Nước hoa quả và thịt bò bít tết cũng ổn. Tôi bị nôn một lần nhưng không phải do rối loạn tiền đình, mà là vì thức ăn", Tereshkova viết trong phần ghi chép về thức ăn trong nhật ký bay cá nhân. Tuy nhiên, về sau, bà đính chính rằng, sự khó chịu là kết quả của món cá đóng hộp và bánh nướng chanh bản thân đã ăn trước khi bay.

Bộ đồ du hành vũ trụ cồng kềnh, nặng nề cũng gây khó chịu cho Tereshkova. Bà tiết lộ, áp lực từ mũ bảo hiểm ngày càng tăng, khiến bà phát khóc trong đau đớn. Có lúc, bà phải cố gắng hát hết bài này đến bài khác để xoa dịu cơn đau.

Ảnh: Space

Khi Trung tâm kiểm soát sứ mệnh cố gắng liên lạc với Tereshkova lần cuối trước khi tàu Vostok-6 hạ cánh, nữ phi hành gia đã không nhận cuộc gọi. Nhóm chuyên gia dưới mặt đất sau đó xem camera giám sát và phát hiện bà đang ngủ gục.

Ngoài ra, Tereshkova cũng không ghi nhật ký bay đầy đủ trong lúc ngoài không gian. Bà giải thích là vì cả hai bút chì mang theo đều bị gãy.

Đặc biệt, trong chuyến bay vào không gian của Tereshkova từng xảy ra một tình huống cực kỳ nguy hiểm nhưng bà phải giữ kín suốt nhiều thập niên sau đó. Mãi đến năm 2017, nữ phi hành gia kỳ cựu này mới tiết lộ công khai rằng, chương trình kiểm soát đã mắc một lỗi khiến tàu vũ trụ của bà bay lên từ quỹ đạo, thay vì phải di chuyển xuống để trở về Trái đất.

Khi phát hiện điều bất thường, Tereshkova đã báo cáo sự cố cho Trung tâm điều khiển dưới mặt đất và phải nhập lại dữ liệu chuẩn vào chương trình một cách thủ công để có thể trở về.

Tereshkova tại địa điểm hạ cánh ở khu Altai sau khi trở về Trái đất. Ảnh: Sputnik

Tàu Vostok-6 đáp xuống Trái đất vào ngày 19/1/1963 ở Altai, phía nam vùng Siberia thuộc Nga. Việc hạ cánh không suôn sẻ hoàn toàn do Tereshkova gặp khó khăn khi kiểm soát dù. Nữ phi hành gia kể, lúc đó gió rất mạnh và bà thậm chí phải chổng ngược đầu mất một lúc trong lúc đáp xuống.

Ảnh: Space

Cuối cùng, khi mở dây dù, Tereshkova bị một vết bầm tím lớn trên mũi. Các bác sĩ đã phải tìm cách che giấu vết bầm trên mặt của nữ phi hành gia trẻ, do ngày hôm sau cô phải tái diễn lại việc hạ cánh để nhà chức trách quay phim làm tư liệu.

Đoạn phim sau đó được công chiếu trên toàn thế giới và trở thành tâm điểm chú ý của dư luận vào thời điểm đó.

Ảnh: Sputnik

Cùng năm 1963, Tereshkova kết hôn với nhà du hành vũ trụ Liên Xô thứ ba - Andrian Nikolayev. Lãnh đạo Liên Xô vào thời điểm đó Nikita Khrushchev đã đích thân tới dự đám cưới linh đình của họ.

Nữ phi hành gia Tereshkova và con gái. Ảnh: Space

Tháng 6/1964, Tereshkova hạ sinh đứa con duy nhất của mình, Elena. Cô bé cũng trở thành đứa trẻ đầu tiên trên thế giới có cả cha và mẹ đều là phi hành gia. Năm 1980, Tereshkova và Nikolayev li dị. Tereshkova sau đó tái hôn với một bác sĩ phẫu thuật.

Ảnh: Space

Về sự nghiệp, sau chuyến bay lịch sử, Tereshkova trở thành một nhân vật nổi tiếng toàn thế giới và tích cực tham gia các hoạt động chính trị - xã hội của Liên Xô. Kể từ cuối những năm 1960 và gần 20 năm sau đó, bà giữ chức Chủ tịch Ủy ban Phụ nữ Liên Xô, một tổ chức được thành lập nhằm thống nhất các nỗ lực của phụ nữ trên toàn thế giới trong cuộc đấu tranh vì hòa bình và an ninh toàn cầu.

Sau khi Liên Xô tan rã, Tereshkova từng được bầu vào Hạ viện Nga (Duma Quốc gia) và được bổ nhiệm làm Phó chủ tịch Ủy ban Đối ngoại của Duma. Bà chính thức nghỉ hưu vào năm 1997.

Ảnh: Sputnik

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm sứ mệnh thám hiểm không gian tiên phong của bà Tereshkova, cựu nữ phi hành gia này đã được Tổng thống Vladimir Putin trao tặng Huân chương Aleksandr Nevsky danh giá. Trong suốt cuộc đời, bà cũng được trao tặng nhiều giải thưởng và danh hiệu cao quý khác như Anh hùng Liên Xô, Huân chương Lenin, Huân chương Cách mạng tháng Mười, Huy chương vàng Hoà bình của Liên Hợp Quốc, Giải thưởng Quốc tế Simba vì sự tiến bộ phụ nữ, các danh hiệu Anh hùng lao động của Tiệp Khắc, Việt Nam, Mông Cổ, ...

Năm 2017, Bảo tàng Khoa học ở London, Anh đã mở triển lãm "Valentina Tereshkova: Người phụ nữ đầu tiên bay vào không gian", để ghi nhận những đóng góp to lớn của cựu nữ phi hành gia này. Tên của bà hiện cũng được chọn đặt cho một núi lửa ở phần khuất của Mặt Trăng.

Tuấn Anh

Quá trình tiến hóa của Vinicius kết tinh trong trận lượt đi bán kết Champions Leaguetrên sân Allianz Arena, một đêm đưa anh tiến gần hơn vào ngôi nhà của những huyền thoại.

Cầu thủ người Brazil khởi đầu sự nghiệp trong màu áo Real Madrid với hình ảnh một kẻ xốc nổi và có phần lơ đãng. Khi Carlo Ancelotti xuất hiện, Vinicius trở thành cận vệ đưa Benzema tới Quả bóng vàng.

Ở Munich vào tuần trước, trong cuộc sống mới với vai trò "số 9 ảo", xa cánh trái yêu thích hơn, anh ghi cả 2 bàn mang về trận hòa 2-2 cho Real Madrid.

Vinicius tiếp tục thi đấu ấn tượng ở đấu trường danh giá nhất bóng đá châu Âu cấp CLB khi mới 23 tuổi.

Trước mùa giải này, chỉ có 4 cầu thủ từng ghi bàn trong 3 kỳ bán kết Champions League/Cúp C1 liên tiếp: Di Stefano (Real Madrid; 1956-19600; Litmanen (Ajax; 1995-1997); Cristiano Ronaldo (Madrid; 2012-2015); De Bruyne (Man City; 2021-2023).

Viniciustrở thành người thứ 5 làm được điều này trong toàn bộ lịch sử giải đấu. Tác động của cầu thủ người Brazil tại Champions League, kể từ trong mùa 2021-22 - cột mốc của sự tiến hóa khác nhờ Ancelotti - là rất đáng gờm.

Theo dữ liệu UEFA, trong 3 mùa giải gần nhất, không ai tham gia vào nhiều bàn thắng hơn anh (32; gồm 16 bàn và 16 kiến ​​​​tạo). Đứng sau là Kylian Mbappe (28), Erting Haaland (23) và Lewandowski (23).

Ancelotti khen ngợi: "Một trong những đặc điểm tốt nhất của Vinicius là tính liên tục trong trận đấu".

Opta ghi chuỗi trận áp đảo: trong 25 trận gần đây nhất ở cúp châu Âu, kể từ tháng 3/2022, chỉ có 4 trận cầu thủ người Brazil không ghi bàn hoặc kiến ​​tạo.

Thay đổi từ Mỹ

Lần thăng hoa gần nhất của Vinicius tại Munich có tác động từ chuyến du đấu Mỹ hồi mùa hè vừa qua.

Lúc ấy, tại California, Benzema không còn trong đội hình, Modric thì bước vào giai đoạn cuối sự nghiệp. Vinicius hiểu rằng cơ hội ghi thêm vài bàn mỗi năm từ chấm phạt đền đang mở ra cho anh.

Ngôi sao Brazil bắt đầu tập sút phạt đền theo phong cách Neymar, người có ảnh hưởng lớn đến anh. Trước đó, hầu như anh không tập luyện kỹ năng này một cách có hệ thống.

Nhưng thử nghiệm đầu tiên không tốt. Trong trận "El Clasico" ở Dallas ngày 29/7, Vinicius sút trúng xà ngang.

BHL Real Madridkhiển trách anh vì không làm theo kế hoạch. Trên thực tế, Vinicius luôn tìm kiếm những góc thấp, nhưng khi nhìn thấy Ter Stegen di chuyển, anh sút cao và vào giữa: bóng chạm xà ngang.

Phải mất một thời gian dài mới có cơ hội tiếp theo, sau 2 lần chấn thương cơ phải nghỉ 11 trận, những chấn thương nặng nhất từ khi anh khởi nghiệp.

Giữa tháng 12, khi đã bình phục chấn thương, Vinicius chủ động hoãn trở lại thi đấu để có thể trạng tốt nhất. Khi La Liga nghỉ đông, anh cùng Thiago Lobo, HLV thể chất, sang Mỹ tập luyện.

Trong những ngày Giáng sinh, Vini đi hết bờ biển này sang bờ biển khác xem các trận NBA ở Los Angeles, Oklahoma và New York. Tất nhiên, anh không quên tập luyện cường độ cao.

Khi trở lại, trong trận chung kết Siêu cúp Tây Ban Nha ở Saudi Arabia, Vinicius nhận quả phạt đền khác trước đối thủ Barca. Lần này anh ghi bàn vào lưới Inaki Pena, hoàn tất cú hat-trick trong 39 phút.

Sau 3 tháng, trong trận "El Clasico" khác quyết định đến danh hiệu La Liga, Vini gặp lại Ter Stegen. Anh ghi bàn từ chấm 11m, mở ra chiến thắng 3-2 và Real Madrid giành chức vô địch sau đó 2 vòng đấu.

Con đường huyền thoại

Trong đêm Allianz Arena tuần trước, khi Bayern Munichdẫn 2-1 và áp lực rất lớn, Vinicius bước lên đối mặt thủ môn huyền thoại Manuel Neuer. Trận đấu bước sang phút 83, anh chiến thắng và giúp Madrid rời nước Đức với trận hòa.

Bàn thắng lên đỉnh điểm trong sự nghiệp không ngừng chuyển hóa của Vinicius. Ngoài sự đĩnh đạc trong cú sút, còn chứa đựng nhiều đặc điểm về sự biến đổi của anh.

Quả phạt đền là sự kết thúc của một tình huống mà chính anh chỉ đạo. Không bị ám ảnh về việc phải tiến vào vòng cấm, Vini kiểm soát thời gian cho đến khi tìm được thời điểm thích hợp để chuyền cho Rodrygo, người bị Kim Min Jae đốn ngã.

Vinicius bước đi trong những lĩnh vực mới. Ở đó, anh thể hiện sự hiểu biết về chiến thuật được chắt lọc sau nhiều trận đấu bên cạnh Benzema.

Bàn thắng đầu tiên của anh ở Munich, khi Madrid đang gặp khó khăn nhất, giúp anh nhận được lời khen ngợi hiếm hoi từ Kroos về sự tiến bộ trong việc đọc trận đấu: "Rất nhiều lời khen ngợi dành cho Vinicius. Cậu ấy là người đề nghị tôi thực hiện đường chuyền bằng chuyển động của bản thân".

Kroos nhấn mạnh: "Vini không chỉ nhanh mà còn thông minh và biết cách di chuyển cũng như đúng thời điểm".

Sự phát triển về thứ bóng đá thông minh cho phép Vinicius khai thác những khu vực gần khung thành nhất, điều mà anh chưa học được trong những ngày còn ở Brazil.

Giờ đây, Vini sánh vai với những tiền đạo xuất sắc nhất châu Âu: anh đứng thứ 12 về hiệu suất ghi bàn trong 5 giải đấu lớn, với 0,6 bàn mỗi 90 phút (theo dữ liệu StatsBomb). Phía trước anh có Kane, Mbappe, Haaland, Morata, Isak...

Vinicius bước vào giai đoạn tiến hóa thứ 3 của mình khi Ancelotti thay đổi hệ thống. Anh đang tự tin chinh phục những điều mà chính mình không thể tưởng tượng được khi mới đến Madrid.

Real Madrid bất ngờ từ chối nhận cúp vô địch La Liga trên sân

Chào anh bạn tốt!

Tôi là Iron Man đây,

Anh bạn tốt của tôi sức khỏe vẫn tốt chứ? Vẫn giữ thói quen đi chu du khắp đây đó chứ?

Lâu lắm rồi tôi với bạn chưa gặp nhau nhỉ, dạo này tôi cũng bận quá vì mới nhận nhiệm vụ mới. Đó là tôi sẽ dùng sức mạnh của mình để đảm bảo an toàn giao thông trên thế giới, nhất là an toàn giao thông với trẻ em.

Với tôi đây là một nhiệm vụ rất ý nghĩa nhưng cũng không kém phần thú vị. Tôi biết khi nhận nhiệm vụ này tôi sẽ rất bận rộn nhưng vẫn vui vì mỗi hành động của mình đều giúp cho Trái Đất xinh đẹp này.

Anh bạn biết đó, nhiều năm qua, tai nạn giao thông (TNGT) vẫn luôn làm xã hội nhức nhối, xót xa. Đặc biệt là những vụ TNGT liên quan đến trẻ em rất thảm khốc khi số người thiệt mạng cũng như số người bị thương tật rất lớn. 

TNGT không chỉ lấy đi nhiều sinh mạng mà còn để lại nỗi đau khôn cùng cho người thân của họ. Có những đứa trẻ bỗng mất cha, mất mẹ, em mất anh, chị mất em, ông bà mất cháu. 

Với những người may mắn còn sống thì những sang chấn tâm lý cùng sự hành hạ của thương tật sẽ theo họ suốt đời. Có những người bị thương nặng không thể tự lo cho bản thân, phải sống nhờ vào người khác, trở thành gánh nặng đeo đẳng người thân, gánh nặng xã hội, nhất là những đứa trẻ là nạn nhân của TNGT thì vô cùng đau lòng.

Từ khi nhận nhiệm vụ, qua khảo sát tôi nhận ra rằng, trên thực tế, thương tích giao thông đường bộ ở trẻ có thể được phòng tránh thông qua việc nâng cao nhận thức và sự tuân thủ của cộng đồng đối với các quy tắc an toàn và luật giao thông đường bộ. Vì thế, sắp tới tôi sẽ thực hiện chiến dịch yêu cầu tất cả mọi người phải chấp hành nghiêm túc việc đội mũ bảo hiểm cho trẻ và giảm tốc độ khi đi vào những khu vực tập trung đông trẻ nhỏ như trường học, khu dân cư.

Bởi lẽ, chắc anh bạn cũng nhận ra việc đội mũ bảo hiểm có thể giúp giảm 40% nguy cơ tử vong và 70% nguy cơ bị thương nặng ở trẻ. Chính vì thế, bằng siêu năng lực của mình, tôi sẽ giám sát và tìm ra những người không thực hiện quy định về an toàn giao thông đường bộ.

Tôi sẽ thực hiện việc hoán đổi suy nghĩ của những người đó để họ có ý thức cứ ra đường là cần phải đội mũ bảo hiểm và chấp hành luật giao thông. Tôi tin rằng với những nỗ lực và biện pháp của mình tình hình an toàn giao thông nhất là với trẻ em sẽ dần được cải thiện.

Để cải thiện tình hình an toàn giao thông, tôi cũng sẽ dùng siêu năng lực xây dựng thần tốc và sửa đổi những tuyến đường giao thông đã xuống cấp, trang bị lại tòa bộ hệ thống đèn giao thông, vòng xuyến và các gờ giảm tốc để những người tài xế có thể an toàn trên những cung đường của mình.

Tôi còn có thêm một ý tưởng táo bạo là xây dựng những trạm cứu hộ giao thông ở khắp các tuyến đường. Chỉ cần người dân có nhu cầu, ấn nút là chúng tôi sẽ có mặt để thực hiện cứu hộ lập tức và khẩn cấp vì tôi biết có nhiều nạn nhân của tai nạn giao thông đã không qua khỏi chỉ bởi lý do là không được cấp cứu kịp thời.

Với siêu năng lực đi trên gió và biến hóa khôn lường tôi tin mình có thể hoàn thành nhiệm vụ được giao một cách xuất sắc.

Anh bạn tin vào khả năng của tôi chứ? Nếu cần, anh bạn cũng hãy đồng hành cùng tôi thực hiện nhiệm vụ ý nghĩa này nhé.

Chào tạm biệt anh bạn tốt nhé!

Ký tên:

Iron Man!

Bài mẫu viết thư UPU lần thứ 52: Tưởng tượng là siêu anh hùng Ant Man